Gdzie na weekend w Bieszczady?

Atrakcje Bieszczad: Choceń- miejsce po wsi

Na Choceniu przenoszę turystów w czasy, kiedy wieś tętniła życiem. Pokazuję stare piwnice, krawędzie domów, zarastające dukty, cerkwisko. Tłumaczę co, gdzie i dlaczego. Pokazuję nodowy na to, że wieś ciągle tętni życiem..

 

Droga na Choceń typowy dukt pracownika lasów.

Po udanym szamaniu, obserwacji bobrów i na co tam jeszcze kogo najdzie, należy jechać dalej. Droga nadal pod zakazem, ale często uczęszczana przez pracowników lasów. Niedawno po okrutnych zrywkach i zniszczeniach, droga została wyremontowana i zrobiono nowe przepusty. Mimo wszystko, mniej doświadczonym kierowcom zalecam, aby jechali cały czas na biegu i hamowali silnikiem. Nawet delikatne obłocenie drogi, czy choćby brak błota ale drobne kamyki przy drodze mogą sprawić, że auto przy hamowaniu wpadnie w poślizg. Wiadomo, bezpieczeństwo przede wszystkim. Sama droga jest o tyle ciekawa, że diabli grodzcy leśniczowie lubią w tym miejscu podkarmiać żubry, więc i zwierzęta się tu przewalają nagminnie.

Droga wpada wprost do Kalnicy, jedziemy dalej prosto. We wsi Średnie Wielkie (w miejscu N 49 ° 23` 40,29`` E 22 ° 12` 48,69``) należy skręcić ostro w prawo i gruntową drogą dojechać do miejsca składu drewna (N 49° 22` 45,1`` E 22° 13` 11,6``). Tam trzeba zostawić auto, dalsze drogi nie nadają się na przejazd. Dalsze zwiedzanie drogą wzdłuż jaru z potokiem, w kierunku wschodnim. Stara droga do wsi początkowo idzie delikatnie pod górę. Do wsi wchodzimy chwilę po minięciu „siodła”, na ogół około 5 minut od trzaśnięcia drzwiami auta.

 

Gwóźdź programu. Creme de la creme bieszczadzkiej kultury. Zwiedzamy wieś Choceń

Tutaj nie zagląda żaden bieszczadzki przewodnik

Na samym początku zwiedzania należy przyjąć pewną dziwną radę. Tak, jak zwykle obecność głośnych turystów powoduje że jeżą mi się wszystkie włosy, tak w tym jednym przypadku zachęcam do głośnego zachowania. Choceń to miejsce wtórnie przywrócone naturze. Często widywałem tu tropy żubrów i niedźwiedzi. Dobrze jest uprzedzić gospodarza, że idą goście. Dobrze jest nie wyjść na intruza. Zachęcam do głośnych rozmów, uderzania patyków o drzewa.

Choceń jest moim ulubionym miejscem do pokazywania jak żyli miejscowi przed Akcją Wisła. Z każdym krokiem w głąb dawnej wsi mijamy przy dukcie kolejne stare piwniczki. Kiedyś, kiedy odnalazł się właściciel części terenów, ugadał się z „lasami”, że nie będzie nic tam robił (czytaj budował), ale „lasy” mają zadbać o to, aby utrzymać wieś w stanie możliwym do zwiedzania. Stąd wzięły się oznaczenia niegdyś białymi deskami narożników piwnic i domów. Warto z tych pozostałości skorzystać. Nie wiele jest już miejsc w Bieszczadach, gdzie można stanąć dokładnie w miejscu dawnego progu. Dla mnie, pasjonata Bieszczad, to przeżycie za każdym razem niemalże mistyczne.

Cerkwisko na Choceniu jest absolutnie urokliwe

Trudno tu spotkać turystę z bieszczadzkim przewodnikiem w ręku

O ile można tak powiedzieć o cmentarzu i fundamentach kościoła to właśnie tak jest. Najlepiej zajrzeć tu wczesną wiosną lub jesienią. Wtedy krawędzie cerkwi są najlepiej widoczne. Przenoszę wtedy turystów w czasy, kiedy wieś tętniła życiem. Pokazuję gdzie był próg. Jak obszerny był babiniec, nawa oraz prezbiterium. Opowiadam, że jest to w prostej linii przejęcie budowy namiotu z Arką. Prezbiterium- sacrum to miejsce gdzie może wejść jedynie kapłan. Nawa to przestrzeń przeznaczona dla wiernych. Babiniec- dla kobiet jako istot nieczystych.

W koło cerkwi jest teren cmentarza, w związku z czym proszę o poszanowanie miejsc pochówku dawnych mieszkańców wsi.

Odnalezienie cerkwiska na Choceniu

Idąc duktem przez wieś, w pewnym momencie droga zacznie bardzo delikatnie piąć się ku górze i wyjdzie na polanę. Idź prawym skrajem polany, odnajdziesz tam pozostałości starego mostu. Przejdź na drugą stronę potoku i idź dalej prosto (mimo że droga pnie się wyraźnie ku górze w lewo). Na wprost trafisz na kolejną kładkę. Po jej przekroczeniu miniesz płot otaczający stary cmentarz. Z mojego odczytu GPS miejsce cerkwi pokrywa się ze współrzędnymi N 49° 22` 36,49`` E 22° 13` 38,42``